Nazivi biljke
Familija: Chernopodicae
Narodni: Blitva
Latinski: Beta vulgaris
Ljekarski: nije u farmakopeji
Engleski: Beet
Njemački: Mangold
Talijanski: Bietola
Francuski: Le navet
Nalazište:
Uzgaja se za prehranu u vrtovima, a neke se vrste kultiviraju u industrijske svrhe. Za hranu služi uglavnom bijela blitva, a u industrijske svrhe šećerna repa. U Sredozemlju se uzgaja i Beta maritima, koja se rado jede na lešo.
Opis:
Sve vrste blitve imaju prilično duge i široke listove, te debeo vretenast korijen iz kojega izlaze debele, mesna te peteljke lišća produžujući se kao glavno rebro cijelom dužinom listova poput bijele trake na ostaloj sjajnoj, jasno zeleno obojenoj površini .
Sadrži:
U svim vrstama blitve ima od anorganskih tvari, ponešto kalcija, kalija, fosfora, joda, sumpora, željeza i bakra, a od organskih spojeva ugljikohidrata, bjelančevina i vitamina iz grupe B 1, B” zatim C i P, te asparagina, betaina i gluteina.
Bere se:
Od druge polovice ljeta ubire se lišće, a u rujnu i listopadu odebljalo korijenje. Oboje se upotrebljava u prehrani kao varivo ili kao salata – tako da se skuha i pripremi -na lešo-, ili kao hladna salata začinjena sokom od limuna, sitno nasjeckanim češnjakom i peršinom. Zeleni dijelovi lišća često se priređuju kao špinat, premda blitva ima lošiji ukus, pa ga treba popraviti dodatkom začina, uglavnom češnjaka i peršina, uz malo ulja.
Pripremanje lijeka, primjena i djelovanje:
Juha od jednakih dijelova lišća blitve i lišća divljeg sljeza omekšava i pospješuje stolicu. Za jačanje je vrlo korisno varivo pripremljeno od lišća blitve i od poriluka. U ljekovite svrhe blitva se uglavnom upotrebljava kao juha, varivo, pa i salata. Za vanjsku upotrebu u narodu služi čisto, oprano lišće blitve za oblaganje čireva i rana. Blitva se primjenjuje protiv upale mokraćnog mjehura i bubrega, a pospješuje i rast u doba puberteta.
Odlična je kombinacija blitve i nasjeckanog češnjaka, koji je priznat kao izvrstan antibiotik, s dodatkom peršina, koji pospješuje izlučivanje urina, izlučuje mokraćnu kiselinu i tako čisti krv, što je važno u slučaju uloga ili gihta.
